Rijnlandse Geschiedenis streeft naar meer historische samenhang en kennisuitwisseling in de regio.

verenigingen

musea

instellingen

Verlaten kinderen in leiden (1581-1593)

In deze jaren registreerde Leiden meer dan zestig schrijnende zaken van verlaten kinderen, vaak vluchtelingen. Onder leiding van Jan van Hout organiseerde de stad de armenzorg centraal en daadkrachtig, wat Leiden tot voorbeeld in Holland maakte. Lees deze schrijnende verhalen.

+ meer

De Stichting Historische Publicaties Holland-Rijnland streeft naar meer samenhang en samenwerking rond de geschiedenis en het cultuurhistorisch erfgoed van Rijnland. Bijna vijftig lokale en regionale organisaties in Rijnland hebben zich bij ons aangesloten. Gezamenlijk zetten wij ons in voor het bereiken van dit doel. Zie voor meer informatie OVER ONS.

Nieuws

Nieuwe Viersprong [163] is uit

26 apr 2025 - Deze week komt de nieuwe Viersprong uit, het kwartaalblad van de Historische Vereniging Alphen aan den Rijn. Zoals gebruikelijk besteden wij in het meinummer van De Viersprong aandacht aan de Tweede Wereldoorlog. In een groot artikel duikt Ria Vitters in de onbekende geschiedenis van Alphenaren in het Geuzenverzet. Geuzen waren verzetsstrijders die al op 15 mei 1940, de dag van de Nederlandse capitulatie, in actie kwamen. Vogelpark Avifauna bestaat dit jaar 75 jaar. Een mooie mijlpaal voor een park met een lange geschiedenis. De redactie is in de beginjaren van het vogelpark gedoken. In twee artikelen wordt beschreven hoe het park is ontstaan en hoe de eerste jaren verliepen. In deel 1 leest u dat Avifauna tussen 1950 en 1953 onder leiding van oprichter Gerard van Brink zeer roerige tijden kende. Avifauna én Alphen aan den Rijn haalden menigmaal de kranten, ook in het buitenland! De leden van de Historische Vereniging Alphen krijgen hem thuis bezorgd, losse nummers zijn te koop in de Erfgoedwinkel van de Historische Vereniging in het gebouw De Vergulde Wagen - van Boetzelaerstraat 48 te Alphen aan den Rijn en bij de boekhandel Haasbeek in Alphen aan den Rijn.

Rijnland als kraamkamer van sportend Nederland

17 apr 2025 - Verslag van de bijeenkomst van Rijnlandse Geschiedenis op 10 april 2025 in Oegstgeest met als titel Rijnland als kraamkamer van sportend Nederland. Sander Wassing vertelde over het ontstaan van sportclubs in Rijnland. Michel van Gent sprak over de geschiedenis van de sport in Oegstgeest. Link naar het verslag

Nieuwsbrief 127 - April 2025

16 apr 2025 - In deze Nieuwsbrief informatie over: - het themanummer van Over Oegstgeest, dat gaat over de bevrijding van Oegstgeest in 1945. - over de excursie naar Den-Helder en Alkmaar op 17 mei - het boek Heren van de Oude Rijn - activiteiten van HisVo rondom Bevrijdingsdag. Link naar de Nieuwsbrief

Nieuwsbrief april 2025

10 apr 2025 - Het is lente, de zomertijd is ingegaan. Welkom bij de april-editie van onze Nieuwsbrief, met nieuws over diverse activiteiten in de gemeente Nieuwkoop rond de herdenking van 80 jaar bevrijding. Verder leest u berichten over onze jaarvergadering en voorjaarsexcursie. Link naar de Nieuwsbrief

Nieuwsbrief maart 2025

8 apr 2025 - Beste vrienden van het Leiderdorps Museum, Over onze activiteiten in het gehele afgelopen kalenderjaar leest u in bijgevoegd Museaal Jaarverslag 2024. Link naar de Nieuwsbrief

Naar het nieuwsoverzicht

Agenda eendaags

Geen eendaagse items in de agenda van Vereniging Oud Valkenburg.

Naar de agenda

Agenda meerdaags

Geen meerdaagse items in de agenda van Vereniging Oud Valkenburg.

Naar de agenda

Artikelen

Verlaten en miserabele kinderen in leiden (1581-1593)

1 mei 2025 - Tijdens onderzoek in het oudste Gerechtsdagboek van Leiden (1574–1587) stuitte Hans Endhoven op het opschrift ‘verlaten kinderen’. Dit leidde tot de ontdekking van meer dan zestig schrijnende gevallen van wezen zonder familie of middelen, vaak vluchtelingen. Jan van Hout, stadssecretaris, pleitte voor centralisatie van armenzorg, waarbij de overheid de verantwoordelijkheid droeg. Leiden werd zo toonaangevend in Holland. Ondanks oorlog en armoede wist het stadsbestuur snel en doeltreffend te handelen. Deze vondsten geven een uniek inkijkje in de praktijk van armenzorg en (wees)kinderopvang in een turbulente tijd. Verdere vergelijking met andere steden vraagt nader onderzoek.

Poldernamen

26 mrt 2025 - Polders hebben namen, soms afgeleid van molens, de ligging, of het aangrenzende water, maar ze kunnen ook een andere, heel bijzondere oorsprong hebben. In dit artikel wordt de herkomst van de naam van een aantal polders beschreven.

De belevenissen van vier Leidse weesjongens

26 mrt 2025 - Vier jongemannen in de leeftijd van 21-24 jaar lopen op een goede dag weg uit het weeshuis aan de Hooglandsche Kerkgracht in Leiden en belanden op de Goudse kermis. Na van deze korte vrijheid genoten te hebben, beramen ze een plan om dienst te nemen bij de VOC om naar Oost-Indië te aan. Of zij de reis daadwerkelijk hebben kunnen ondernemen leest u in dit artikel.

Verhandeling over enkele minder bekende, verdwenen Sassemse molens.

22 feb 2025 - Halverwege de 15e eeuw is er al sprake van een molenconsent in Sassenheim. Deze molen zal een poldermolen geweest zijn, maar in welke gedaante hij ooit geëxploiteerd is geworden weten we niet. Poldermolens waren ooit een onlosmakelijk onderdeel van het Hollandse landschap. Naast poldermolens is er ook al heel vroeg sprake van korenmolens, wat ook weer op landbouw duidt. De achterwaterloop van een poldermolen vertoont gelijkenis met een tunnel.

De koning van Schotland en het wapen van de gemeente Teylingen

22 feb 2025 - De koning van Schotland, William the Lion, regeerde van 1165-1214. Hij voerde een rode leeuw in zijn wapen, blauw getongd en genageld, op een gouden veld. Onze eigen graaf Floris III trouwde Ada van Schotland, zijn zus, en was dus zijn zwager. Floris voerde hetzelfde wapen als William. Zij gingen samen op kruistocht en waren derhalve goed van andere kruisvaarders te onderscheiden. De gemeente Teylingen voert ditzelfde wapen, maar gebroken door een zilveren barensteel.

Naar de artikelen