Rijnlandgeschiedenis.nl gebruikt cookies om bezoek te meten en om het voor bezoekers mogelijk te maken informatie op deze website te delen via social media. Door verder gebruik te maken van deze website ga je hiermee akkoord.

Accepteer cookies
Menu
Rijnlandse Geschiedenis streeft naar meer historische samenhang en kennisuitwisseling in de regio.

Nieuws

Nieuwsbrief Kennis is Kracht 

11 sep 2025 - De zomervakantie is achter de rug. Vaak een tijd voor bezoeken aan erfgoedlocaties in binnen- en buitenland. Of juist om aan de slag te gaan met het programma voor de tweede helft van 2025! Wat dacht je van de volgende mogelijkheden? Agrarisch erfgoed is een voorbeeld van onderbelichte collecties die dreigen te verdwijnen. Onze collega Ellen Steendam vertelt op onze website waarom deze collecties zo waardevol zijn. Wil je zelf aan de slag met je landbouwcollectie of gereedschappen in de schuur? Sluit dan aan bij de cursus Starten met digitalisering van je agrarische collectie op 8 oktober. Hoe maken we geschiedenis toegankelijk voor iedereen, ook de minder bekende verhalen en collecties? Deze vraag staat centraal op de gratis tweedaagse conferentie Van gisteren, voor morgen (27 & 28 november). Veel musea en historische verenigingen willen relevant blijven, dus staan open voor een andere benadering van groepen en rondleidingen. In 2026 start het Erfgoedhuis daarom het programma Samen het Verhaal in. Meer weten? Neem contact op met Evelien Masselink.  Link naar de Nieuwsbrief

Verkiezing OUD LEIDENPRIJS 2025 

11 sep 2025 - Wie wint de Oud Leidenprijs 2025? De uitreiking van deze prestigieuze publieksprijs - tijdens de dies van de Historische Vereniging Oud Leiden op zaterdag 1 november in de Hooglandse Kerk - komt in zicht. Maar eerst is het publiek aan de beurt. Leden én niet-leden van ‘Oud Leiden’ kunnen tot en met 24 oktober hun stem uitbrengen op een van de genomineerden. Stemmen kan via oudleiden.nl/stemformulierpublieksprijs De volgende vijf publicaties/evenementen zijn na een zorgvuldige selectie uit het rijke aanbod van de afgelopen drie jaar door een onafhankelijke jury genomineerd. De jury stond onder voorzitterschap van erelid van Oud Leiden Gerard Kramer. Hieronder in willekeurige volgorde, met een korte onderbouwing door de jury: ·      Boek: 'Historische Atlas van Leiden, 1200 jaar ontwikkeling in zestig kaarten'. Een mooi verzorgde uitgave die ontstaan en ontwikkeling van Leiden op een overzichtelijke en handzame wijze in woord en vooral beeld brengt. Rijk geïllustreerd. ·      Toneel: ‘Beleg’. Het Beleg der Stadt Leyden van Lucretia van Merken uit 1774, fraai hertaald door Bart Vieveen en door hem geregisseerd, in 2024 opgevoerd in de Leidse Schouwburg ter gelegenheid van 450 jaar Leidens ontzet. Leidse geschiedenis met een actueel thema: dilemma’s en keuzes in tijden van oorlog en opstand. ·      Evenement: Het grote Leidse volksfeest ‘3 oktober’ wordt ieder jaar gevierd, maar de editie van 2024, ter gelegenheid van 450 jaar bevrijding van Leiden, was een bijzondere, die met vele manifestaties de stad Leiden dagenlang in de ban heeft gehouden. ·      Film: De film ’NICO’ is knap gecomponeerd met foto’s van Leiden van de bekende fotograaf Nico van der Horst, met bijpassende Hollandse liedjes/muziek. De film geeft een mooi tijdsbeeld van Leiden in met name de jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw. ·      Boek: ‘Sporen van Drie Oktober. Tastbare herinneringen van beleg en ontzet van Leiden’ van Ruurd Kok, een goed verzorgde publicatie die ook een vaak onderbelicht beeld geeft van de impact die de aanloop naar het ontzet van Leiden in de wijde regio heeft gehad. Parallel is ook een documentaire met deze titel gemaakt. Stem op een van bovenstaande genomineerden! Dat kan t/m 24 oktober via oudleiden.nl/stemformulierpublieksprijs

Twintig bewogen jaren ARC 1927-1947 

11 sep 2025 - De roaring twenties, de economische crisis, de verzuiling, de oorlog, collaboratie en verzet, wat hebben al deze historische feiten met een voetbalclub te maken? Gaat sportgeschiedenis niet alleen over geleverde prestaties en kampioenschappen? In deze relatief nieuwe discipline van de wetenschap onderzoekt Theunis Stelling de plaats van de Alphense Racing Club (A.R.C.) en haar leden in de lokale maatschappij. De sportvereniging zag het levenslicht in 1927 en was tot na de oorlog deelgenoot van een heel turbulente geschiedenis van de gemeente Alphen aan den Rijn. Het voortbestaan van de club heeft tussen het oprichtingsjaar en 1947 onder diverse omstandigheden aan een zijden draadje gehangen. Het is niet vanzelfsprekend dat in 2027 het eeuwfeest gevierd kan gaan worden. Vele verenigingen redden het immers niet en gingen ter ziele. Dat A.R.C. alle stormen wel doorstond, heeft verschillende oorzaken. Deze worden in dit boek geopenbaard. Het resultaat is redelijk uniek. De schrijver schrijft over thema’s die anderen in de gemeente Alphen aan den Rijn links hebben laten liggen. Met name voetbal in de Tweede Wereldoorlog vormde hierbij een moeilijk verhaal, omdat mensen lang over deze pijnlijke tijd hebben gezwegen. Hij snijdt dit onderwerp wel aan en kon gebruikmaken van recent openbaar geworden en hiervoor niet eerder ingezien archiefmateriaal. Er zijn niet veel amateurclubs in Nederland waarvoor tot op heden een dergelijk onderzoek is gedaan. Het boek poogt een aanzet te geven tot verder lokaal onderzoek in andere gemeenten. De volkssport nummer 1 als getuige van de geschiedenis verrijkt immers onze kennis over het verleden. Het boek is in voorinschrijving aan te schaffen voor de prijs van € 19,27. Het boek zal op vrijdag 20 februari 2026 bij het (bijna) 99 jarig bestaan van ARC worden gepresenteerd. Klik hier voor de voorinschrijving. Het boek wordt uitgegeven bij Uitgeverij Verloren uit Hilversum

Werk van Dik Parlevliet blijft toegankelijk 

9 sep 2025 - Zijn boeken en website zijn nu ook opgenomen in de collectie van de Koninklijke Bibliotheek, en zijn papieren archief was ondergebracht bij Erfgoed Leiden en Omstreken. Enige jaren geleden overleed Dik Parlevliet, een bevlogen streekhistoricus met grote liefde voor de geschiedenis van de Rijnmond.  Bij het eerste lustrum van Rijnlandse Geschiedenis ontvingen de aangesloten organisaties als lustrumgeschenk een boek van zijn hand 'Een ambacht aan de Rijnmond'. Hij publiceerde in historische atlassen en tijdschriften. Ook droeg hij veel bij aan de Cultuurhistorische Atlas van de Duin- en Bollenstreek. Zijn kennis wist hij te verbinden met praktijkervaring in archeologisch veldwerk, waarin hij een gewaardeerde medewerker was. 

Archeologen vinden hoofdgebouw van groot Romeins legerkamp in Valkenburg 

31 aug 2025 - Scherp en vlak, als was hij gisteren gezaagd en geschaafd, steekt een balkeind uit de grijze klei. De archeologen van Archol en ADC Archeoprojecten zijn in hun nopjes met deze Romeinse bodemvondst op voormalig vliegkamp Valkenburg. ,,Hiermee’’, zegt veldwerkleider Damiën Duivenvoorden, ,,zijn we zeker in staat om het legioenskamp te dateren dat hier heeft gelegen.’’  De provincie Zuid-Holland werkt aan de aanleg van een vrije busbaan tussen Leiden en Katwijk, die in juli volgend jaar gereed moet zijn. Het tracé voert dwars door een oeroud landschap en daarom zijn de provincie, gemeente Katwijk en bouwbedrijf Boskalis gespitst op mogelijke archeologische vondsten. Deze maand bleek dat de archeologen de hoofdprijs hebben gewonnen: zij stuitten op het principia, of hoofdgebouw van een groot Romeins legerkamp dat hier omstreeks het jaar 40 heeft gelegen. De ontdekking in 2020 van het kamp op het voormalige Vliegkamp Valkenburg, was wereldnieuws. De Romeinen bleken hier omstreeks het jaar 40 een ’castrum’ van 400 bij 400 meter te hebben gebouwd, dat groot genoeg was voor de huisvesting van een compleet legioen. Dit legerkamp lag pal naast het castellum Praetorium Agrippinae, dat onderdeel was van de Limes en waar nu het centrum van Valkenburg is. Bron: Leidsch Dagblad, 27-08-2025

Naar het nieuwsoverzicht

Agenda eendaags

Geen eendaagse items in de agenda van Historisch Museum Hazerswoude.

Naar de agenda

Agenda meerdaags

Geen meerdaagse items in de agenda van Historisch Museum Hazerswoude.

Naar de agenda

Artikelen

De geschiedenis van het huis Adegeest in Voorschoten.

23 aug 2025 - Het huis Adegeest dateert uit de dertiende eeuw en was toen eigendom van het geslacht Van Wassenaer. Misschien is Adegeest nog ouder maar daarvan zijn geen gegevens bekend. Na 1395 had het geslacht Van den Bosch Adegeest in leen van de graven van Holland. Tijdens het beleg van Leiden in 1573/1574 is Adegeest vermoedelijk verbrand. In 1672 kreeg Johan van der Meer Adegeest in vrij eigendom en kreeg hij het recht om bij Adegeest twee zwanen te houden. Johan bouwde een nieuwe buitenplaats op de plaats van de middeleeuwse boerderij en liet op enige afstand van de buitenplaats een nieuwe boerderij bouwen. In 1863 is de buitenplaats afgebroken. Nabij de buitenplaats stond een boerderij die nog steeds bestaat. In 1961 werd Adegeest door de gemeente onteigend en werden er ongeveer 1300 huizen in de nieuwe wijk Adegeest gebouwd.

‘Kniertje in Opstand’.

15 jul 2025 - Sjaak van der Velden beschrijft hoe in februari 1990 een vijftigtal vrouwen in staking gingen bij het Katwijkse bedrijf Ouwehand. Zij waren hun tweederangspositie als visverwerkers meer dan zat. Zij waren oproepkrachten en vreesden door uitzendkrachten vervangen te worden. Zij wilden gewoon een vast contract en binnen de CAO vallen. Daarnaast waren er nog heel wat andere klachten. De staking werd indertijd geschetst als een spontane actie. Van der Velden laat echter zien dat de Dienstenbond FNV een belangrijke rol speelde. De Katwijkse ‘Kniertjes’ namen wel het initiatief, overigens na een lange voorgeschiedenis. Steunde de FNV de staking, het CNV – de grootste bond bij Ouwehand – deed dat niet. Andere arbeiders lieten zich dan ook makkelijk door de directie opjutten tegen de staaksters. Van der Velden laat zien hoe het eraan toeging bij deze (kleine) staking met bijeenkomsten in de Ontmoetingkerk, eigen stakersliedjes en het bewerken van de pers. Uiteindelijk wonnen de vrouwen. Na een week verklaarde de directie dat de CAO 1990 ook op hen van toepassing zou zijn. Op 16 maart vierden de vrouwen daarom feest. Voor de vrouw die voorop ging kreeg het gebeuren later echter een nare nasmaak. Zij werd ontslagen omdat ze te negatief over de producten van Ouwehand had gesproken in een interview.

Op weg naar de Corbulotunnel

3 jul 2025 - De komst van de automobiel ruim een eeuw geleden bracht grote veranderingen aan het wegennet met zich mee. Aanpassingen die niet direct en niet zonder slag of stoot zijn gerealiseerd. In onze omgeving kwam er een nieuwe weg door de Haarlemmermeer langs Schiphol, Rijksweg 4, nu A44. Nog voor de Tweede Wereldoorlog waren er ook plannen voor de 4a langs de oostkant van Leiden en om beide wegen met tunnels te verbinden. Deze, nu de A4, werd pas in 1968 voltooid. De toen al gewenste verbinding tussen beide rijkswegen kwam pas in 2024 tot stand. In het rijk geïllustreerde artikel staan de vele hobbels beschreven die genomen moesten worden om zo ver te komen. Een proces waarin mejuffrouw Begeer van de Zilverfabriek in Voorschoten een markante rol speelde. Bijna een eeuw na de eerste initiatieven kon de Corbulotunnel in de Rijnlandroute, de N434, geopend kon worden. De verbinding tussen A4 en A44 en daarmee de ontsluiting van het zuidelijk deel van de Duin- en Bollenstreek is daarmee een feit.

De andere kant van het verleden van Rijnland. Een schets van verbindingen met kolonialisme en slavernij.

24 jun 2025 - Ramackers plaatst de slavernij in het bredere kader van kolonialisme. Daardoor komen niet alleen de WIC en 'de West' aan de orde, maar ook de VOC en 'de Oost', zoals ook in het Leidse (voor)onderzoek gebeurde. Dat de Leidse verbindingen veel sterker bleken dan menigeen dacht, is eigenlijk niet vreemd voor een stad die bestuurders leverde voor WIC en VOC. Maar er zijn ook verbindingen met Rijnland. Zo zijn enkele van de vroegste investeerders in de WIC te vinden in Koudekerk en Warmond, dragen plantages en forten namen als Katwijk en Noordwijk, is er een VOC-schip met de naam Keukenhof en is het buiten Berbice in Voorschoten vernoemd naar de plantagekolonie waar de eigenaren hun fortuin vergaarden. Interessant is ook dat ruim 13.000 Rijnlanders in VOC-dienst zijn gegaan. Weliswaar kwamen er 10.000 uit Leiden, maar de rest uit alle Rijnlandse plaatsen, met Katwijk (555), Alphen aan den Rijn (356) en Noordwijk (264) als belangrijkste. De koloniale wereld met haar slavernij was misschien helemaal niet zo ver weg. Ramackers eindigt met de Indonesische Onafhankelijkheidstrijd (spotlight op Leiden en Leiderdorp) en de (her)ontdekking in de Leidse UB van de 'Wij slaven van Suriname' van Anton de Kom. Het artikel is een verkenning, stipt veel dingen aan en stimuleert hopelijk tot verder onderzoek.

Water, Wind en Wieken - De molenviergang van Aarlanderveen

16 jun 2025 - Deze publicatie geeft een blik in het verleden van de molenviergang, die ruim twee eeuwen geleden ontstond. Behalve aandacht voor de molenviergang komt ook de geschiedenis van de polder zelf aan de orde waaraan de molenviergang immers zijn ontstaan te danken heeft. En uiteraard is er ook ruimte voor het vele werk van de veenlieden en turfarbeiders.
Naar de artikelen

Deze website wordt mede mogelijk gemaakt door

Advertentie