Historische Kring Voorhout

Diemels en schaatsers in Voorhout

Duitse Diemels in Voorhout

_{Gezin Diemel bij gelegenheid van het 25-jarig huwelijksfeest in 1934 van Jan en Marie Diemel-van der Meer (HKV06400).}

Voorhout - De oorsprong van de familie Diemel ligt in Niederbergheim aan het riviertje met die naam in Noordrijn-Westfalen, Duitsland. Hier wordt Frans Otto Diemel op 23 september 1731 in de kerk van St. Johannes Baptist gedoopt. Zijn ouders gebruiken de naam Lüchters dat geen familienaam is, maar de naam van het huis waar ze wonen. Het gebruik van de naam van woning of boerderij ter identificatie is ook in Oost-Nederland gebruikelijk geweest.

We komen Frans Otto in De Nederlanden voor het eerst tegen in 1756 als hij in de Zwarte Leeuw aan de Noordwijkerhoek een aankoop doet. Hij trouwt ook in datzelfde jaar in Voorhout met de Voorhoutse Jannetje van Hees waarbij het huwelijk in Sassenheim kerkelijk wordt ingezegend.

Kleermaker
Frans Otto Diemel heeft een huis gekocht aan de Herenstraat in de driehoek met de Leidsevaart en de Dinsdagse Wetering. Het echtpaar Diemel-van Hees krijgt hier zes kinderen waarvan er maar één, Adrianus, volwassen wordt en nageslacht krijgt. Frans Otto is een succesvolle kleermaker en hij koopt naastliggend huizen en enkele landerijen. Bij zijn overlijden in 1803 laat hij zijn bezittingen na aan zijn vier minderjarige, kleinkinderen. Zoon Adrianus is al gestorven en schoondochter Cornelia Schinkel geeft leiding aan de kleermakerij.

Andere takken
Niet elk persoon met de naam Diemel stamt af van Frans Otto Diemel. Ook zijn neven Gaudentius, Dirk en Willem trekken van Niederbergheim naar De Nederlanden en komen respectievelijk in Stompwijk, Zuid-Akendam en Nieuwveen terecht. Intussen stammen vele honderden personen in Voorhout en de regio af van Frans Otto Diemel. Heel veel in de mannelijke lijn met deze familienaam, maar ook velen via de dochters Diemel met een variatie aan Bollenstreek-achternamen.

Draadje
De bekende Voorhouter Dirk ‘Draadje’ Diemel, bewoonde een huis en winkel met werkplaats, nagenoeg op hetzelfde perceel als waar zijn oudvader (zes generaties eerder) zijn eerste huis kocht. De geschiedenis van het geslacht Diemel wordt verteld in de winter editie van Dwars Op.

Tijdrit schaatsen op de trekvaart

Tijdens het tweede weekend van februari 2021 kon er na lange tijd eindelijk weer eens geschaatst worden op het ijs van de Haarlemmertrekvaart. Het was een lust voor het winterse oog. Aan het eind van de 19e eeuw kan er ook niet iedere winter op de vaart gezwierd en gegleden worden. Maar op 1 maart 1888 is dit wèl het geval. Die donderdag rijden ’s lands beste hardrijders een tijdrit over de trekvaart van Haarlem naar Leiden.

Klaas Pander
De naam van de winnaar van deze oerversie van het marathonschaatsen zal weinigen een belletje doen rinkelen. Klaas Pander legt de ruim 29 kilometer af in een tijd van één uur, zes minuten en vijftien seconden. Dat is drie minuten sneller dan Pim Mulier, een schaatsende heer van stand, net als Pander afkomstig uit Haarlem, dé sportstad van dat moment. Schoenschaatsen, de noren, kent men nog niet. De strijd wordt gestreden op de meest geavanceerde ijzers van die tijd, Friese doorlopers van het merk Wichers-de Salis. Pander glijdt op zijn doorlopers met een snelheid van dik 26 kilometer per uur door Voorhout, bepaald geen slakkengang. Het is niet bekend hoeveel Voorhouters de dertien wedstrijdrijders vanaf de kant aanmoedigen. Op zo’n gewone werkdag in maart zullen het er waarschijnlijk niet veel zijn geweest.

Sporten in wedstrijdverband is in het Nederland van 1888 een relatief modern verschijnsel dat is komen overwaaien uit Engeland. Het is voorbehouden aan een maatschappelijke bovenlaag en geen activiteit voor Jan met de pet. Atleten als Klaas Pander en Pim Mulier zijn niet alleen uitstekende schaatsenrijders, ze blinken ook uit in disciplines als voetbal, hockey en atletiek. Zij zien hun sportieve prestaties als een belangrijke bijdrage aan de samenleving en vervullen hun voorbeeldrol vol inzet en overtuiging.
Het neemt niet weg dat de heren hardrijders op een paar plekken waar het ijs van de trekvaart onbetrouwbaar is, ook gewoon de schaatsen moeten afbinden om het vervolgens over het jaagpad op een lopen te zetten. Maar daar draaien deze veelzijdige sportmannen onderweg naar de eindstreep hun hand niet voor om.