Zet het in de agenda
Regelmatig organiseren historische verenigingen, musea en andere erfgoed-organisaties lezingen, tentoonstellingen, wandelingen, open dagen en andere interessante, leuke en en leerzame activiteiten. Hier vindt u daarvan een overzicht.
Agenda eendaags
Lezing Zwammerdamschepen in opbouw
29 mrt 2025 - In Museumpark Archeon wordt sinds 2018 gewerkt aan de opbouw van een collectie Romeinse rivierschepen. In de lezing wordt verteld over de opbouw van het eerste schip, de Zwammerdam 2, het huidige werk aan het overige scheepshout en de plannen voor de toekomst. De lezing wordt gegeven door Yardeni Vorst; scheepsarcheologe en houtspecialiste. Datum: Zaterdag 29 maart 2025 Bestel je gratis kaartjes
Algemene Ledenvergadering Oud Leiden
31 mrt 2025 - Nadere informatie volgt op een later moment. Link: Algemene Ledenvergadering Oud Leiden
Lezing na afloop van de ALV
31 mrt 2025 - Pieter Slaman, universiteitshistoricus, houdt de lezing na afloop van de Algemene Ledenvergadering van de Historische Vereniging Oud Leiden. Het motto van de feestelijkheden rond 450 jaar Universiteit Leiden luidt: De tijd vooruit. Maar samen met Pieter Slaman kijkt de HVOL natuurlijk ook terug aan de hand van universitaire architectuur van na de Tweede Wereldoorlog tot nu. De universiteit is op diverse plekken in de binnenstad beeldbepalend aanwezig: aan de singels, bij het station en als vanouds aan het Rapenburg. En dan zijn er ook nog de plannen die naar de prullenmand werden verwezen. Met vele illustraties neemt Slaman ons mee, terug in de tijd én de tijd vooruit! Link: Lezing na afloop van de ALV
Fotograferen van je collectie
1 apr 2025 - Om je collectie te ontsluiten en te delen, is het essentieel om je collectie te fotograferen. Door een foto aan een object te koppelen, verbeter je de registratie aanzienlijk. Maar hoe maak je duidelijke foto's met eenvoudige middelen? Waar let je op bij belichting, achtergrond, beeldformaat en camera-instellingen? En hoe regel je de juiste opslag en nabewerking? Meld je aan Over deze cursus In deze cursus gaan we in drie dagen aan de slag met de theorie én praktijk van het digitaliseren door middel van fotografie. Het doel is om de waarde van je digitale collectie voor gebruikers van digitaal erfgoed te vergroten. Hieronder lees je per cursusdag het programma. Het niveau van de cursus is basis; deelnemers met weinig of enige ervaring kunnen aansluiten. Ook voor meer ervaren fotografen kan deze cursus een waardevolle opfrismoment zijn. Let op: Deze cursus is niet geschikt voor fotograferen met een smartphone of tablet. Programma Bij voorkeur volg je alle drie de cursusmomenten. Als dit niet mogelijk is, dan kun je ervoor kiezen om twee cursusmomenten te volgen. Cursusdag 1: De basis van het fotograferen van je collectie Dinsdag 1 april 2025, 10.00-15.00 uur, inloop vanaf 9.30 uur Locatie: Nationaal Onderwijsmuseum, Dordrecht We starten met de theorie van fotografen: van belichting tot camerastandpunt, van camera-instellingen (zoals diafragmatijd, witbalans en sluitertijd) tot kleurcorrectie (met behulp van een grijskaart). De theorie wordt aangevuld met praktijkvoorbeelden. Cursusdag 2: Aan de slag tijdens de praktijkdag Dinsdag 15 april 2025, 10.00-16.00 uur, inloop vanaf 9.30 uur Locatie: bij een van de deelnemers op locatie (nog niet bekend) Tijdens de praktijkdag gaan we op locatie bij een van de deelnemers praktisch aan de slag. We behandelen het opbouwen van een studio, het positioneren van objecten, het instellen van de belichting en het fotograferen zelf. Cursusdag 3: Opslag en nabewerking van fotobestanden Dinsdag 6 mei, 10.00-16.00 uur, inloop vanaf 9.30 uur Locatie: Erfgoedhuis Zuid-Holland, Delft Op de laatste cursusdag gaan we dieper in op duurzame opslag en het verwerken van metadata van digitale bestanden. Ook besteden we aandacht aan de registratie in het collectieregistratiesysteem en bespreken manieren om foto's na te bewerken. Doelgroep De cursus is bedoeld voor vrijwilligers, medewerkers en leden van historische verenigingen, (streek)musea, archieven en andere erfgoedinstellingen. Organisaties uit Zuid-Holland hebben voorrang om deel te nemen. Verhinderd? Bij inschrijving rekenen we op je komst in verband met lunch en het aantal beschikbare plaatsen. Kun je onverhoopt toch niet komen? Geef uiterlijk één week van tevoren de afmelding, of naam van vervanger (bijvoorbeeld je collega), aan ons door via info@erfgoedhuis-zh.nl. Zo help je voedselverspilling voorkomen en maak je een ander blij! Praktisch Wanneer: 1 & 15 april en 6 mei Hoe laat: 10.00-16.00 uur, inloop vanaf 09.30 uur Waar: Nationaal Onderwijsmuseum, Dordrecht (route) Erfgoedhuis Zuid-Holland, Delft (route) Aanmelden: verplicht, via onze website Kosten: deelname is gratis
Sponsoring van Erfgoed
9 apr 2025 - Vanwege een terugtredende overheid zien steeds meer erfgoedbetrokkenen de noodzaak in van sponsoring. Tegelijk zoeken bedrijven kansen om zich te verbinden aan erfgoedinstellingen, omdat ze hun naam en zichtbaarheid graag koppelen aan de positieve reputatie en het imago van erfgoed. Sponsoring biedt kansen om samen mooie doelen te bereiken, waarbij samenwerking en gezamenlijke strategie centraal staan. Meld je aan Over deze cursus Wat is sponsoring en hoe werkt het? Waarom is samenwerking met bedrijven interessant voor erfgoedorganisaties en welke projecten zijn geschikt voor sponsoring? In deze cursus wisselen theorie en praktijk elkaar af, met volop ruimte voor vragen, het delen van ervaringen en het verkennen van samenwerkingskansen. In de cursus gaan we in op: Wat is sponsoring en hoe werkt het? Waarom ga je naar sponsoren op zoek? Waarom sponsoren bedrijven? Wat zijn de redenen voor sponsors om jouw instelling te sponsoren? Hoe ga ik de sponsoring aanpakken? Hoe ga je de potentiële sponsors benaderen? Na de workshop: Ben je vertrouwd met sponsoring als specifieke methodiek; Heb je inspiratie opgedaan om zelf met sponsoring aan de slag te gaan; Heb je praktische handvatten om een sponsorwervingsstrategie op te zetten; Ben je op de hoogte van de wijze van benaderen van sponsors, zowel in woord als geschrift. Programma Het voorlopige programma: 09.30 uur: Inloop 10.00 uur: Ochtenddeel 11.30 uur: Pauze (lunch zelf verzorgen) 12.30 uur: Middagdeel 14.00 uur: Einde Doelgroep De cursus is bedoeld voor organisaties en vrijwilligers die zich inzetten voor erfgoed in Zuid-Holland. Verhinderd? Bij inschrijving rekenen we op je komst in verband met het aantal beschikbare plaatsen. Kun je onverhoopt toch niet komen? Geef uiterlijk één week van tevoren de afmelding, of naam van vervanger (bijvoorbeeld je collega), aan ons door via info@erfgoedhuis-zh.nl. Zo help je voedselverspilling voorkomen en maak je een ander blij! Praktisch Wanneer: 9 april Hoe laat: 10.00 - 14.00 uur (inloop vanaf 09.30 uur) Waar: Erfgoedhuis Zuid-Holland, Oude Delft 116, Delft (route) Aanmelden: verplicht, via onze website Kosten: deelname is gratis Opmerkingen: Er wordt gezorgd voor koffie/thee/water en iets lekkers. Je dient zelf voor lunch te zorgen.
Rijnland als kraamkamer van sportend Nederland
10 apr 2025 - Sportgeschiedenis krijgt steeds meer aandacht, en Rijnland speelde in die geschiedenis een belangrijke rol. Het thema van onze voorjaarsbijeenkomst is dan ook "Rijnlandse sportgeschiedenis in vogelvlucht". De bijeenkomst vindt plaats op donderdag 10 april om 20.00 uur in het Dorpscentrum in Oegstgeest. Na een korte introductie door voorzitter Wim Bleijie, zal historicus Sander Wassenaar spreken over "Rijnland als kraamkamer van sportend Nederland", met focus op het instituut Noorthey in Voorschoten en zijn invloed op de sportontwikkeling in Nederland. Michel van Gent, sporthistoricus bij het Huygens Instituut, geeft vervolgens een korte lezing over de geschiedenis van sportclubs in Oegstgeest. Meer informatie over sprekers en het programma vindt u in de bijlage. Iedereen met interesse in sportgeschiedenis is van harte welkom! De toegang is gratis, maar we stellen het wel op prijs als u zich aanmeldt bij secretaris@rijnlandgeschiedenis.nl.
’Strandpalen van Nederland' Lezing Martijn de Groot
14 apr 2025 - Strandpalen staan op het strand en in de duinen langs de hele Nederlandse kust. We gebruiken ze om af te spreken en om te zien hoe ver we al hebben gelopen. Maar dat is niet waar ze oorspronkelijk voor waren bestemd. Waarvoor dan wel? De eerste strandpalen werden in 1843 geplaatst en dienden sindsdien voor regelmatige strandmetingen om de ontwikkeling van strand en duinen te volgen. Sinds dertig jaar worden ze daar niet meer voor gebruikt en is het beheer in handen van de waterschappen langs de kust. Sindsdien zijn er ook grote verschillen ontstaan in uiterlijk en onderhoud. Martijn de Groot liep in 2019 en daarna de hele Nederlandse kust af om alle kilometerpalen te fotograferen. Hij interviewde praktijkmensen, zocht in archieven en bibliotheken naar functie en geschiedenis van het voormalige Rijksstrandpalenstelsel en schreef er een boek over. In zijn inleiding behandelt De Groot de geschiedenis en de verschillen tussen strandpalen langs de kust, waarbij ook aandacht is voor de geheimzinnige herkomst van de bijzondere witte strandpalen bij Katwijk. Waar: Katwijks Museum, RABO-zaal Wanneer: maandag 14 april 2025, 19.30-21.30h Ticket boeken: www.katwijksmuseum.nl Kosten: € 7,50.
Jan van Hout Salon - Jan Postma over 'De ideale biografie'
16 apr 2025 - De eerste Jan van Hout Salon, georganiseerd door de commissie Jan van Hout van de HVOL, is gewijd aan 'de ideale biografie'. De discussie over dit onderwerp zal worden ingeleid door Jan Postma, zelf een liefhebber van biografieën. Hij schreef enkele jaren geleden een politieke biografie van Alexander Gogel (1765-1821), een patriotse activist en Bataafse politicus, waarop hij promoveerde. Hij zag zijn biografie niet alleen als een levensbeschrijving van een fascinerende man, maar ook als een vergrootglas om de boeiende tijd rond 1800 te belichten. Daarna schreef hij nog enkele biografische schetsen. Verder schrijft hij regelmatig recensies en columns over biografische thema's op de website Biografieportaal. Ter inleiding op de discussie zal hij kanttekeningen plaatsen bij het begrip 'ideale biografie'. Hij zal ingaan op de soorten biografieïn, zoals autobiografie, dubbelbiografie, emobiografie, schrijversbiografie, politieke biografie. Aan welke minimumeisen moet een bevredigende biografie voldoen? Moet de autobiografie worden vermeden als een te gevaarlijke bron voor een nieuwe biografie? Welke valkuilen moet de biograaf vermijden? Aan de hand van concrete voorbeelden zal de inleider stof aandragen voor de discussie. De toegang is vrij, maar vanwege het beperkte aantal plaatsen (maximaal 25) is aanmelden verplicht. Meld je aan via: janvanhoutsalon@oudleiden.nl Link: Jan van Hout Salon - Jan Postma over ‘De ideale biografie’
avondrondleiding universiteit 28 april 2025
28 apr 2025 - Avondrondleiding: Kunst in het Academiegebouw 28 april 2025 Het Academiegebouw van de Universiteit Leiden is niet alleen een plek van academische tradities, maar ook een schatkamer vol kunst. Tijdens een exclusieve rondleiding neemt Corrie van Maris u mee langs de kunstwerken die de eeuwenoude gangen en trappen sieren. Als specialist bij het Academisch Historisch Museum en de Diensten Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden brengt zij de verhalen achter deze werken tot leven. Eén van de meest fascinerende verhalen is dat van Victor de Stuers, een rechtenstudent die zich in 1865 liet opsluiten om de wenteltrap van het gebouw te voorzien van muurtekeningen. Deze illustraties, die de trap omtoverden tot de 'Gradus Academici' - de treden van de academicus symboliseren de intellectuele klim die een student moet maken om kennis en wijsheid te vergaren. De muurtekeningen zijn een blijvende herinnering aan het studentenleven van toen én nu. In 2020 kreeg de historische kunst een hedendaagse tegenhanger met een indrukwekkend werk van kunstenaar Adam Uriel. Zijn creatie, een moderne interpretatie van De Stuers' werk, vormt een visuele dialoog tussen verleden en heden. Tijdens de rondleiding ontdekt u hoe deze kunstwerken samen een verhaal vertellen over de ontwikkeling van kennis en cultuur binnen de universiteit. De rondleiding speelt zich voor een groot deel af op een trap, daarom wordt verwacht dat u goed ter been bent. Datum: 28 april 2025 Tijd: 19.00 Duur excursie: 45 minuten Kosten: 4 euro voor leden en 6,50 voor introducés Maximaal 15 deelnemers Inschrijven via onderstaand inschrijfformulier Pas na betaling bent u officieel aangemeld. Betaalrekening: NL67INGB0005901264 op naam van HVOL Commissie Excursies Heeft u betaald maar u kunt door omstandigheden toch niet mee dan krijgt u het geld terug als u dit voor 18 april aan ons doorgeeft. INSCHRIJFFORMULIER Link: avondrondleiding universiteit 28 april 2025
Dirk van Eck-Lezing
11 mei 2025 - De Dirk van Ecklezing in 2025 kent als thema 125 jaar sociaaldemocratie in Leiden. Daarover verscheen in het jaarboekje van de HVOL een artikel en twee van de auteurs, Jan Marinus Wiersma en Arie de Jong, zullen de lezing geven. Jan Marinus richt zich op de periode van de oprichting van de SDAP tot de fusie in 1946 tot PvdA en Arie vertelt het verhaal vanaf deze fusie in 1946. Lange tijd was de partij (eerst SDAP, later de PvdA) onderdeel van een sociaal-democratische beweging. Voor de oorlog vond die haar thuis in het Volksgebouw aan de Herengracht, waarvan de aankoop werd gefinancierd door Dirk van Eck die lange tijd de voorman was van de SDAP. In de duolezing zal de nadruk liggen op enkele politieke sleutelmomenten van de Leidse sociaaldemocratie. Zoals de scheuring in 1909, de entree in de gemeenteraad in 1919, de deelname aan B&W vanaf 1935, de generatiewisseling en breuk in 1969/1970, het linkse college van 1974 en het verlies van de leidende positie in de lokale politiek vanaf 2002. Getoond wordt het Volksgebouw op een prentbriefkaart van rond 1920, fotograaf onbekend. N.B. De foto is publiek domein en afkomstig van de Beeldbank. Link: Dirk van Eck-Lezing
Doe-Dag: Rijnland & Bollenstreek
13 mei 2025 - Digitalisering van je collectie en archief: waar begin je? Vaak is het handig om samen te werken met erfgoedorganisaties in de buurt. Daarom gaan we samen aan de slag om te kijken waar jouw organisatie staat. En we gaan (niet-digitaal!) aan de slag met de basis van het registreren en verbinden van objecten. Over deze regiobijeenkomst Hoe zorg je ervoor dat digitalisering van de collectie goed in het beleid en de begroting is geborgd? Hoe ziet het registreren en verbinden van digitale objecten er ‘onder de motorkap’ eigenlijk uit? En hoe zoek je samenwerking met lokale erfgoedorganisaties die tegen dezelfde vraagstukken aanlopen? Tijdens deze Data-Doe-Dag gaan we aan de slag met deze vragen. We starten met het gezamenlijk invullen van de Zelfscan Digitaal Erfgoed. Zo krijg je een goed beeld waar jouw organisatie staat met betrekking tot digitalisering van de collectie. En welke stappen jullie kunnen zetten om dit te kunnen verbeteren. Daarnaast gaan we praktisch (niet-digitaal!) aan de slag met het beschrijven en verbinden van een (digitaal) object. Zodat je meer inzicht krijgt in de processen en technologie van Linked (Open) Data om collecties met elkaar te verbinden. 'Alleen ga je sneller, samen kom je verder'. Daarom werken we voor het digitaliseren en verbinden van collecties samen binnen het Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE). En zo delen kennis, tools en samenwerkingen met elkaar. Link naar Erfgoedhuis Zuid-Holland
Fietstocht Boerhaave
18 mei 2025 - Op zondag 18 mei is het weer eens tijd voor een fietstocht. Dit keer is het onderwerp de sporen, die we kunnen terug vinden in Leiden en omgeving van Hermanus Boerhaave (1668?1738) arts en botanicus. We zullen o.a. zijn geboorteplaats/plek in Voorhout bezoeken, zijn mooie grote woonstee met park in Oegstgeest en in Leiden de Hortus, Museum Boerhaave en de Waag. Kijken waarom Boerhaave in zijn tijd zo belangrijk en trendsettend was voor de Universiteit van Leiden. Zien, dat hij ook buiten Nederland bekendheid genoot. Leuk om te ontdekken, in dit jubileumjaar van de universiteit, dat hij onze universiteit op de kaart zette. Ons startpunt zal bij museummolen De Valk zijn, makkelijk voor degenen, die met de auto komen en de fiets mee willen nemen. We verzamelen daar om 10:30 uur. Na een korte inleiding in de open lucht gaan we op pad. We zullen de lunch genieten in Voorhout. De excursie duurt tot halverwege de middag. De kosten voor de tocht zijn inclusief de lunch € 19,00 voor (duo)leden en € 21,50 voor introduc's. Het maximum aantal deelnemers is vastgesteld op 16. Inschrijven via onderstaand formulier of telefonisch 06-17487728 (Liesbeth Brugman) of 06-38293277 (Leo Roosjen) Datum: 18 mei 2025 Tijd: 10.30 uur Duur excursie: circa 15.00 uur Kosten: €19,00 voor (duo)leden en €21,50 voor introduc's Maximaal 16 deelnemers Inschrijven via onderstaand inschrijfformulier. Pas na betaling bent u officieel aangemeld. Betaalrekening: NL67INGB0005901264 op naam van HVOL Commissie Excursies Heeft u betaald maar u kunt door omstandigheden toch niet mee? Dan krijgt u het geld terug als u dit vóór 8 mei aan ons doorgeeft. INSCHRIJFFORMULIER Link: Fietstocht Boerhaave
Agenda meerdaags
Doesjenel Prijs - meld je aan
6 feb t/m 6 apr 2025 - Beeldend kunstenaars van 35 jaar of jonger met een aantoonbare band met Leiden kunnen zich elke twee jaar aanmelden voor de open call van de Doesjenel Prijs. Met deze prijs wil Museum De Lakenhal de ontwikkeling van jong kunsttalent stimuleren. Een professionele jury selecteert drie genomineerden die een tentoonstelling in Museum De Lakenhal krijgen. De winnaar van de Doesjenel Prijs wint een bedrag van 5000 euro en een object ontworpen door Judith Bloedjes. De Doesjenel Prijs wordt mede mogelijk gemaakt door het Jong Mecenaat. Aanmelden voor de Doesjenel Prijs 2025 kan t/m 6 april 2025. Meld je aan
Tentoonstelling Majalla's Mantel - Rafelranden van het Leidse Laken
9 nov 2024 t/m 13 apr 2025 - Museum De Lakenhal presenteert van 9 november 2024 t/m 12 januari 2025 Majalla’s Mantel – Rafelranden van het Leidse Laken. In dit participatieve kunstproject worden de verbanden tussen de historische Leidse lakenindustrie en de slavenhandel onderzocht. Speciaal voor dit project werkt kunstenaar Sarah van Lamsweerde (NL/BE) samen met erfgoedspecialist en performer Alicia Hoost (NL/SU), theatermaker en stemperformer Esther Mugambi (AU/KE), beeldend kunstenaar Eugenie Boon (NL/CW) en textielkunstenaar en projectcoördinator Claire Zandvliet (NL). Majalla De naam Majalla verwijst naar een tot slaaf gemaakt jongetje dat werd genoemd in de correspondentie van Daniel van Eijs, een Leidse lakenhandelaar en latere plantage-eigenaar. Historicus Sjoerd Ramackers ontdekte dit tragische verhaal tijdens zijn onderzoek naar de rol van Leiden in de koloniale geschiedenis. De naam Majalla staat symbool voor de talloze levens die verloren gingen op de plantages van Van Eijs in Berbice (het huidige Guyana), waar de gemiddelde levensduur van tot slaaf gemaakte mensen slechts acht jaar bedroeg. Vrijheidsmantel Geïnspireerd door verhalen van verzet tegen slavernij, besloten Hoost en Van Lamsweerde om postuum een vrijheidsmantel te creëren voor Majalla en zijn naamgenoten. Deze mantel, een symbool van hoop en ontsnapping, stelt zich voor hoe Majalla zichzelf had kunnen bevrijden in een wereld van ongelijkheid en onderdrukking. Doe mee: ontrafelsessies Deze zomer gaan Alicia Hoost, Sarah van Lamsweerde en Esther Mugambi met jou op zoek naar de verborgen verhalen van Leiden. Zo wordt de verbinding tussen oud Leids textiel en de slavenhandel onderzocht. Een beladen geschiedenis, die zij graag willen ontrafelen op een creatieve en helende manier: samen aan de slag met textiel, zang en jouw verhalen. De sessies vinden plaats op vier zaterdagen in het Atelier van Museum De Lakenhal. Iedereen is welkom!
Geneologie in het Katwijks Museum
1 aug 2024 t/m 1 dec 2025 - Genealogie is een discipline van de geschiedkunde die zich bezighoudt met voorouderonderzoek dan wel de afstamming van de familienaam. Binnen het Katwijks Museum houdt de Werkgroep Genealogie zich bezig met het laatste, de afstamming van de familienaam. Het doel van de werkgroep is het in beeld brengen van de Katwijkse families binnen de dorpen: Katwijk aan Zee, Katwijk aan den Rijn, Rijnsburg, Valkenburg. Als bronnen worden gebruikt doopregisters, kerkbladen en open bronnen van de burgerlijke stand. De doopregisters gaan terug tot omstreeks 1600. Aangezien de dorpen Rijnsburg en Valkenburg pas sinds 2005 aan de nieuwe gemeente Katwijk zijn toegevoegd is dit nog een grotendeels braakliggend onderzoeksgebied en is nog veel informatie nodig om een compleet beeld te krijgen. Zie voor meer informatie katwijksmuseum.nl
Bestemming Bereikt?
17 mei 2024 t/m 30 apr 2025 - Op 16 mei opende Erfgoedhuis Zuid-Holland de tentoonstelling ‘Bestemming bereikt?’ in het Archeologiehuis in Alphen aan den Rijn. Deze tentoonstelling neemt je mee naar de vele, soms niet eerder vertelde Zuid-Hollandse migratieverhalen. Centraal staan niet alleen de verhalen achter opgegraven voorwerpen uit Zuid-Holland, maar ook recente persoonlijke objecten en verhalen van mensen uit verschillende Alphense gemeenschappen. Vanaf 17 mei 2024 tot en met 30 april 2025 zijn zowel verschillende archeologische objecten als objecten van de deelnemers te zien in de tentoonstelling ‘Bestemming Bereikt?’ in het Archeologiehuis in Museumpark Archeon. Over ‘Bestemming bereikt?’ De tentoonstelling 'Bestemming bereikt?' gaat over de verhalen achter opgegraven voorwerpen die vanuit andere plaatsen – ver weg of dichtbij – naar Zuid-Holland zijn gebracht. Deze vondsten zijn gecombineerd met persoonlijke voorwerpen van mensen uit verschillende Alphense gemeenschappen. De verhalen hebben één ding gemeen: ze gaan over de mensen en gemeenschappen die aan de basis staan van het huidige Zuid-Holland en onze cultuur hebben verrijkt en onze identiteit mede hebben gevormd. De tentoonstelling gaat daarnaast over de verbindende kracht van archeologie en objecten. De verhalen achter de objecten helpen ons de ander, zowel de hedendaagse als de historische ander, beter te begrijpen. Objecten kunnen zo afstanden overbruggen, zowel in ruimte en tijd, als tussen personen. Zo kan ook ‘Bestemming bereikt?’ op verschillende manier worden uitgelegd.
