Rijnlandgeschiedenis.nl gebruikt cookies om bezoek te meten en om het voor bezoekers mogelijk te maken informatie op deze website te delen via social media. Door verder gebruik te maken van deze website ga je hiermee akkoord.

Accepteer cookies
Menu
Rijnlandse Geschiedenis streeft naar meer historische samenhang en kennisuitwisseling in de regio.
Terug naar overzicht

Website
Contact

 

Nieuws

Kasteel De Boekhorst. De geschiedenis van een Hollands kroonjuweel. 

2 nov 2020 - Het boek over kasteel de Boekhorst, geschreven door Jan van der Elst, is verkrijgbaar in de boekhandel.  Uitgeverij Aspekt. De prijs bedraagt 27,50 euro. U kunt ook intekenen door op deze link te klikken.

Historische verenigingen kopen boek over rechtszaken in Bollenstreek 

26 nov 2019 - De Historische Kring Voorhout, Stichting Noordwijkerhout Van Toen, Cultuur-Historische Vereniging Oud Lisse en de Historische Vereniging Oud Leiden hebben een zogenoemd crimineel dingboek gekocht. Het boek beschrijft rechtszaken die variëren van landloperij tot moord. Het gaat om rechtszaken uit de periode 1698-1726 in Hillegom, Lisse, Noordwijkerhout en Voorhout. Het werd gekocht bij een antiquair en het is overgedragen aan Erfgoed Leiden en Omstreken. In de tweede helft van de zeventiende eeuw werd het Baljuwschap Rijnlands Gevolg afgescheiden van het grote rechtsgebied van Rijnland. Het betreft hier de ambachten van Hillegom, Lisse, Noordwijkerhout en Voorhout. Het centrum van dit nieuwe baljuwschap of Hoge Vierschaar werd Noordwijkerhout waar recht werd gesproken in het Rechthuis en de eerste jaren ook gevonnist werd. Vanaf 1763 werden de vonnissen uitgevoerd in Lisse waar op hert Vierkant een gevangenis werd ingericht en op welk plein ook een galg werd opgesteld voor misdadigers van hals misdrijven. Er werd recht gesproken door de baljuw of schout met een jury van dertien ‘welgeboren mannen’ ook schepenen genoemd.. Dat zijn dus heren die bekend zijn in de ambachten die ze vertegenwoordigen, zijn van onbesproken gedrag en hangen de staatsgodsdienst aan. Met name dat laatste is in de voornamelijk katholieke Bollenstreek een probleem en het aantal van welgeborenen varieert daarom tussen de zeven en dertien leden. Het baljuwschap kent drie niveaus van rechtspraak. Bij de vrijwillige of lage jurisdictie worden zaken als huwelijken en koop en verkoop van goederen vastgelegd. Bij de civiele of middelbare jurisdictie betreft het zaken als ruzies, die vaak met een boete kunnen worden afgedaan. Bij de criminele of hoge jurisdictie zijn het echte misdaden tot en met moord. Voor dit laatste zijn de beschikbare straffen lijfstraffen zoals geseling en brandmerken, verbanning uit de Staten van Holland en Friesland en verbeurd verklaring van eigendommen of combinaties hiervan. In geval van de doodstraf is unanimiteit van de welgeborenen vereist. Met de komst van Napoleon komt er een einde aan de ambachten en deze decentrale rechtspraak. De resultaten van alle rechtszaken werden, meer en minder gedetailleerd, vastgelegd in Dingboeken. Dit woord komt terug in ‘kort geding’ en ‘in  het geding zijn’. Er zijn daarom voor elk Baljuwschap ook drie soorten dingboeken, afhankelijk van het soort rechtspraak, die steeds een bepaalde tijdsperiode betreffen. De beschikbare Dingboeken van het Baljuwschap Noordwijkerhout zijn al eerder door het Nationaal Archief overgedragen aan het archief van Erfgoed Leiden en Omstreken (ELO). Maar er ontbreken meerdere Dingboeken in de collectie. Recent werd een ontbrekend exemplaar, van 1698 tot 1726, publiek aangeboden. Het gaat om een boek met een perkamenten omslag, de handgeschreven pagina’s zijn van papier. De volledige titel luidt: Crimineel Dingboek van de Hooge Vierschaar van Noordwijkerhout, Hillegom, Lisse ende Voorhout. Het boek hoort natuurlijk ook thuis in het archief van deze Hoge Vierschaar. Het bevat veel beschrijvingen van zaken betreffende de hoge rechtspraak in het baljuwschap. Het is daarmee een rijke bron voor de geschiedenis van de rechtsspraak in deze regio. De aankoop en overdracht door de HKV, NoVaTo, “Oud Lisse” en de VOL maakt dat deze bron nu voor iedereen te raadplegen is. Het dingboek staat op de website van Erfgoed Leiden en Omstreken en is daar te raadplegen.

Noordwijkerhoutse gemeente-items voor NoVaTo 

19 dec 2018 - Op vrijdagochtend 14 december bracht burgemeester Goedhart een onverwacht bezoek aan Stichting Noordwijkerhout Van Toen (NoVaTo). Zoals u wellicht al bekend is voegen Noordwijk, Noordwijkerhout en De Zilk zich per 1 januari 2019 samen tot de nieuwe gemeente Noordwijk. Als afscheid van een zelfstandige gemeente Noordwijkerhout nam de burgemeester een aantal gemeentelijke items mee, om als aandenken toe te voegen aan de collectie van NoVaTo in de Zeestraat. Voorzitter Abe Bader mocht onder andere de volgende items van burgemeester Goedhart in ontvangst nemen: de gemeente vlag, kleding die gebruikt is door de ambtenaar van de burgerlijke stand en de bodes, de kop en schotels met het logo van de gemeente Noordwijkerhout en een ets van het gemeentehuis van Noordwijkerhout. Voorzitter Abe bader van NoVaTo was natuurlijk zeer verguld met de aangeboden items van de burgemeester en de items krijgen een mooi plaatsje in het museum van oud-Noordwijkerhout aan de Zeestraat.

Lintje voor Bert Hogervorst 

24 mei 2018 - Burgemeester Gerrit Goedhart bracht op woensdagmiddag 23 mei een verrassingsbezoek aan de expositieruimte van NoVaTo (Noordwijkerhout Van Toen) in de Zeestraat. De burgemeester had daar wel een speciale reden voor, want hij mocht een Koninklijke Onderscheiding opspelden bij NoVaTo-vrijwilliger de heer Bert Hogervorst die daar natuurlijk zeer blij verrast en verguld mee was. Bert Hogervorst (74 jaar), voormalig directeur van E.J. Hogervorst & Zonen en voormalig directeur van een Koel- en Preparatiebedrijf, heeft zich vele jaren ook vrijwillig ingezet.  Sinds 1981 is hij vrijwilliger bij de St. Victorkerk in Noordwijkerhout. Hij organiseerde o.a. de kinderwoorddienst, de actie kerkbalans, was beheerder van het kerkhof en hij verzorgt tot op heden de administratie. Ook begeleidt hij het onderhoud van de kerk. Sinds 2011 is hij actief bij de Voedselbank Noordwijkerhout en Noordwijk. Sinds 2013 is hij vrijwilliger bij NoVaTo (Noordwijkerhout van Toen). Hij is daar actief in de werkgroep genealogie. Hij heeft een enorm genealogisch bestand van Noordwijkerhout en de regio opgebouwd van ca. 200.000 voorouders en huidige bewoners. Sinds 1985 is de heer Hogervorst zeer gedreven in het schrijven van genealogische kronieken. Hij leverde verschillende bijdragen aan publicaties van afdeling Rijnland van de Nederlandse Genealogische Vereniging. Talrijke boeken heeft hij al geschreven over verschillende familiestambomen. De boeken zijn een naslagwerk voor velen en een bijdrage voor de geschiedenis van Noordwijkerhout.  Daarnaast organiseert hij grote reünies voor de families waarover hij een boek schreef. Alles deed hij volledig vrijwillig en zonder persoonlijk gewin. De heer Bert Hogervorst wordt gekwalificeerd als iemand die zich geruime tijd ten bate van de samenleving heeft ingespannen of anderen heeft gestimuleerd. Gelet op de aard, duur, uitstraling en betekenis van de activiteiten, is hij benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Foto's: Danique Vogels. Tekst: BlikOp Noordwijkerhout - Nieuws   

Ons geestranddorp 

16 mei 2018 - Vandaag komt onze 26e NovaTo-bode uit. Deze keer is het hoofdonderwerp ons geestranddorp. Mensen die vroeger speelden 'op de geest' kennen het woord. Jongeren weten níet waar je het over hebt! Verder het relaas van oorlogsslachtoffer François van den Berghe en een verhaal over de 'Vleeschwaren en comestibles' van Piet Kaptein. In deze bode komt ook predikant Willem Eike den Hertog aan bod. We duiken in het ontstaan van Holland en blikken 100 jaar geleden terug; in de post van de gemeente Noordwijkerhout. Ook deze bode sluit af met een toen-en-nu foto. Meer toen-en-nu foto's zijn gedurende de zomer te bezichtigen in de expositieruimte aan de Zeestraat.

Historische verenigingen Noordwijk en Noordwijkerhout bijeen 

28 jan 2018 - Zaterdag 27 januari ontving de stichting Noordwijkerhout van Toen het bestuur van het Genootschap Oud Noordwijk en de Noordwijkse cultuurhistoricus Harrie Salman. Dit gebeurde nadat het bestuur van NoVaTo eind vorig jaar, op initiatief van Salman, uitgenodigd was in museum Veldzicht.   Nu was het tijd voor een uitgebreidere kennismaking in de expositieruimte van NoVaTo aan de Zeestraat. Na de introductie door voorzitter Abe Bader werd over en weer interessante informatie uitgewisseld. Met de fusie in het vooruitzicht is er namelijk nog veel onduidelijk. Daarbij heeft de Noordwijkse vereniging veel meer ervaring dan de jonge NoVaTo. Uiteraard was er nog tijd om het onofficiële ‘dorpsmuseum’ te bezichtigen waarbij de bestuursleden van NoVaTo uitleg gaven. Het was een gezellig en leerzame ochtend die zeker zijn vervolg krijgt.

Groepen 7 basisscholen op bezoek 

1 nov 2017 - Vanaf dit schooljaar heeft NoVaTo een scholenprogramma voor de groepen 6, 7 en 8 van de basisscholen. Deze week zijn de groepen 7 van de Prinsenhof en de Victorschool op bezoek geweest in het museum aan de Zeestraat. Zij hebben daar een presentatie gekregen over de geschiedenis van de bloembollenteelt in Noordwijkerhout. Vooraf hebben de kinderen op school een tekst gelezen over dit onderwerp. Later in dit schooljaar zullen de groepen 6 en 8 het programma volgen. De onderwerpen zijn dan 'Het ontstaan van Noordwijkerhout' en 'Noordwijkerhout in de Tweede Wereldoorlog'. Ook de Regenboog zullen wij dan welkom heten. De kinderen waren goed voorbereid, stelden veel vragen en waren erg geïnteresseerd. Na afloop was er nog even tijd om het museum te bekijken. De fotoboeken, met name over hun eigen school, VVSB of hun familie waren erg in trek. De tijd vloog om, veel kinderen willen graag nog eens terugkomen tijdens de openingstijden. De vrijwilligers van NoVaTo zijn blij met het enthousiasme!

Flora keramiek bij NoVaTo 

21 okt 2017 - De komende drie maanden kunt u een deel van de verzameling Flora keramiek van de Noordwijkerhoutse Ellen Slingerland bewonderen bij de stichting Noordwijkerhout van Toen (NoVaTo). “Ongeveer 20 jaar geleden ben ik begonnen met het verzamelen van dit keramiek. Door mijn studie kunstgeschiedenis ben ik geïnteresseerd geraakt in alle vormen van kunst”, aldus Slingerland. Plateelbakkerij Flora was een van oorsprong Goudse fabriek, die bestond van 1945 tot 1994. Frans Eikenboom was al in 1927 in Gouda met de productie van aardewerk begonnen. In 1945 richtte hij met zijn zoon Peter Antonius Eikenboom de Florafabriek op. Flora stond bekend als een van de toonaangevende keramiekproducenten van Nederland. Een grote verzameling van dit keramiek is te vinden in het Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch. De expositieruimte van NoVaTo is is geopend op woensdag, vrijdag en zaterdag van 13:00-16:00 uur, Zeestraat 3A. Entree voor niet-sympathisanten: € 2,- pp.

Expositieruimte NoVaTo aangepast 

29 sep 2017 - Vanaf woensdag 3 oktober is de expositieruimte van NoVaTo in de Zeestraat 3A weer te bezoeken. De afgelopen twee weken hebben de vrijwilligers hard gewerkt om de ruimte gereed te maken voor het winterseizoen. Zo is de tijdlijn aangevuld en zijn nieuwe onderwerpen uitgelicht. Inmiddels is ook een prachtige archiefruimte gerealiseerd. Binnenkort wordt het archief -wat nog op een andere locatie is opgeborgen- overgebracht naar deze ruimte. Voor de vrijwilligers wordt het zo eenvoudiger om hun werk te doen. De expositieruimte van NoVaTo is op woensdag, vrijdag en zaterdag te bezoeken van 13:00 – 16:00 uur. De entreeprijs blijft € 2,- per persoon vanaf 12 jaar, sympathisanten hebben gratis toegang op vertoon van hun bewijs van betaling.

Vaandel 100-jarige NOV bij NoVaTo 

7 jun 2017 - Dit jaar bestaat de Noordwijkerhoutse Ondernemersvereniging (NOV) 100 jaar. Onlangs is het vaandel van de NOV gevonden en opgeknapt. Het idee ontstond om dit vaandel in bruikleen te geven aan de stichting Noordwijkerhout van Toen waar het door iedereen bezichtigd kan worden. Donderdag 1 juni was het zo ver en overhandigden NOV-voorzitter Monique Verdegaal en Floor Vink het vaandel aan Abe Bader, voorzitter van NoVaTo. Het vaandel heeft een prominente plaats gekregen in de expositieruimte aan de Zeestraat waar u het kunt gaan bekijken.  Inmiddels zijn hier zijn ook vaandels van andere verenigingen opgehangen. Tekst en foto: BlikOp Noordwijkerhout

Herdruk jagersboek 

20 mei 2017 - In oktober 2016 werd het boek ‘Onthou je Dag’, van Peter van den Burg onder grote belangstelling bij NoVaTo gepresenteerd. Binnen twee weken was het compleet uitverkocht.   In het boek blikt Van den Burg terug op de eeuwenlange jacht- en stropersgeschiedenis van Noordwijkerhout. In de vorige eeuw had bijna iedere landarbeider die in de steun liep wel een stropersverleden; het dorp stond er om bekend. Inmiddels is de jacht in de duinen helemaal verboden en worden er geen jachtvergunningen meer verleend. Wat overgebleven is zijn bijzondere verhalen. De schrijver duikt in die verhalen van jagers, opzichters en stropers, die vaak uit dezelfde families kwamen. Het boek beslaat 250 pagina’s en is geïllustreerd met 400 foto’s.   U kunt zich nog inschrijven voor de tweede druk. Dit kan bij de schrijver via telefoonnummer (0252) 374556 of e-mailadres: peterankeburg@hetnet.nl.  

Nieuwe ruimte voor NoVaTo 

20 apr 2017 - De vrijwilligers van de stichting Noordwijkerhout van Toen hebben met man en macht gewerkt om de nieuwe expositieruimte aan de Zeestraat 3A in te richten. Inmiddels is deze dagelijks, met uitzondering van de dinsdag, te bezoeken tussen 11 en 16 uur. Bij binnenkomst wordt u verrast door een nostalgisch snoepwinkeltje. Hierachter bevindt zich de expositieruimte. Daar vindt u bij voorbeeld een tijdlijn vanaf het jaar 900 tot nu. Verder zijn er verschillende mooie maquettes te bewonderen. Uiteraard ontbreekt de bollenachtergrond van Noordwijkerhout niet. Daarbij heeft de stichting inmiddels een grote verzameling Noordwijkerhouts aardewerk bij elkaar gebracht. Eigenlijk te veel om op te noemen. Natuurlijk zijn nog steeds fotoboeken met oude foto’s te bekijken en draaien er dagelijks verschillende films. De expositieruimte is voor sympathisanten en kinderen tot 12 jaar vrij te bezoeken. Bent u geen sympathisant en ouder dan 12 jaar, dan betaalt u € 2,-. Bij het snoepwinkeltje kunt u -behalve snoepjes- ook uw toegangskaartje kopen. Meer informatie over NoVaTo vindt u op de website: www.noordwijkerhoutvantoen.nl.

NoVaTo gaat verhuizen! 

5 mrt 2017 - De stichting Noordwijkerhout van Toen (NoVaTo) verhuist met een groot deel van haar verzamelingen weer terug naar het centrum. Het pand waar in 2014 gedurende de zomermaanden een expositieruimte was ingericht, is voor een periode van vijf jaar gehuurd. De afgelopen jaren is gebleken dat de toerist de huidige locatie niet kan vinden. En hoewel vanuit Noordwijkerhoutse zijde de toeloop lichtjes omhoog ging waren de bezoekersaantallen niet hoog. NoVaTo heeft als één van haar doelstellingen het bevorderen van de kennis en de belangstelling voor de geschiedenis van Noordwijkerhout en zijn bewoners. Het bestuur is van mening dat dit in de nieuwe locatie beter onder de aandacht gebracht kan worden. De intentie is om met het weekend van de bloemencorso geopend te zijn. Dat betekent dat door onze vrijwilligers de komende weken nog heel veel werkzaamheden verricht dienen te worden.

Het verhaal van de kapel in het Langeveld, feiten en fabels 

25 dec 2016 - Niet alleen A. Schoemaker en A. de Haen beschreven en tekenden de Langeveldse kapel, maar ook C. van Alkemade. J. Thijm heeft dit gebedshuis voorzien van legenden en lyriek. Vervolgens verdwaalden J. Kloos en de historici na hem in Thijms fabeltjesland. Vijf eeuwen wist de Langeveldse kapel de tijd te trotseren. De kroniek ervan is een vreemde mengelmoes van fictie en feiten. 'Het verhaal van de kapel in het Langeveld', geschreven door Jan van der Elst en Maud Mommers, laat controleerbaar zien dat de Hollandse graven met de geschiedenis van het gebedshuis verbonden zijn geweest. Waarom reisden in de achttiende eeuw kunstenaars naar het Langeveld om het kerkje ter plekke te tekenen? Het antwoord op deze vraag leidt niet alleen naar bezitters van nabij gelegen buitenplaatsen, maar ook naar geleerden als Boerhaave en Linnaeus. Met de kunstenaar Abraham de Haen wandelen we naar kasteel de Boekhorst om daar een kijkje te nemen. Vervolgens lopen we met hem naar het Langeveld, waar hij in 1734 de kapel tekende. In de ondergang van het gebouw spelen de graven van Limburg Stirum een aparte rol, evenals het niet benutte legaat van baron Gerlach van der Does. Tevens zal blijken dat Jan Kloos en alle historici nadien aan de hand van J. Alberdingk Thijm in fabeltjesland verdwaalden. Zeven beeltenissen van het gebedshuis wisten de schrijvers te achterhalen. In zijn geheel verschaft 'Het verhaal van de kapel in het Langeveld' een nieuwe kijk op dit kerkje en de geschiedenis van de bewoners erom heen. Verkrijgbaar: als paperback via de (regionale) boekhandel, bol.com en www.bestselleraanzee.nl (€ 17,50) en als hardcover via www.bestselleraanzee.nl  (€ 19,95 exclusief verzendkosten).

Genealogische boek familie Bouwmeester 

8 dec 2016 - Gerardus (Graddus) Bouwmeester (1862-1963) was de eerste man die in Noordwijkerhout 100 jaar werd. Margaretha Beatrix Bouwmeester (1906-2009) is met ruime voorsprong de oudste inwoonster van Noordwijkerhout geworden. Een sterk geslacht dus, maar ook een bekende familie. Een goed onderwerp voor zijn 17e genealogische boek, aldus Noordwijkerhouter Bert Hogervorst. De familie Bouwmeester heeft ruim een eeuw de huizen bewoond die het aanzicht van Noordwijkerhout bepaalden als men vanaf de Herenweg het dorp binnen kwam. De ‘Bouwmeesterpanden’ zijn nu verdwenen. De nieuw opgetrokken voorgevel van het VVV is het enige wat over is van het huis van Graddus Bouwmeester. De panden aan de linkerzijde zijn gesloopt, alleen een steen met de naam ‘De Bouwmeester’ verwijst nog naar een verdwenen historie. Op 10 juni 2017 krijgt Siem Bouwmeester het eerste boek uitgereikt bij de stichting ‘Noordwijkerhout Van Toen’ in de Zeestroom. Als enige Bouwmeester ontving hij een uitnodiging voor de reünie uit handen van Bert Hogervorst. Andere familieleden zijn per e-mail benaderd.

Agenda eendaags

Geen eendaagse items in de agenda.

Agenda meerdaags

Geen meerdaagse items in de agenda.

Artikelen

Geen artikelen.