Stichting Noordwijkerhout Van Toen

De genealogie van Noordwijkerhout

Bert Hogervorst uit Noordwijkerhout en Elly Keus uit Lisse brengen -in samenwerking met de stichting Noordwijkerhout Van Toen- twee boeken uit in de serie van de Nederlandse Genealogische Vereniging, locatie Rijnland. Elly heeft zich over deel 19 gebogen, waarin zij alle in Noordwijkerhout geborenen van vóór de burgerlijke stand heeft opgenomen. Bert heeft alle geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten van de burgerlijke stand van Noordwijkerhout van 1812-1915 voor zijn rekening genomen. Zijn boek wordt deel 20 in de reeks. Vanuit mijn functie als secretaris van NoVaTo én als geïnteresseerde sprak ik met hen over de totstandkoming van de boeken.

De oude doop-, trouw- en begraafboeken (DTB) lopen van 1636 tot 1812. Zij bevatten de gegevens van de Victorkerk en de Witte Kerk, en de Noordwijkerhouters en Zilkers die gedoopt zijn in Vogelenzang, Hillegom en Noordwijk. Elly heeft ruime ervaring in het samenstellen van deze boeken. Zo heeft zij eerder al de DTB-gegevens van Sassenheim, Warmond en Voorhout vastgelegd. Voor dit deel heeft ze hulp gehad van vriend Aad van der Geest, Harrie Salman en Jan Duivenvoorden.

Ook Bert heeft de nodige ervaring; dit wordt zijn 16^e boek. De gegevens van de burgerlijke stand zijn door Antoon van Grieken zo veel mogelijk aangevuld met niet in Noordwijkerhout overleden Noordwijkerhouters geboren voor 1915. Zo ontstaat een uitzonderlijk boek met een geweldige schat aan gegevens.

Enthousiast
Als ik vraag hoe zij toch elke keer weer enthousiast raken om een volgend boek te gaan schrijven, kijken ze elkaar even aan. Als antwoord krijg ik dat dit vanzelf gaat. Als een boek af is, kijkt Elly eens om haar heen en wanneer ze beseft dat ze ‘niets te doen’ heeft, belt ze naar de NGV met de vraag of er nog een dorp is waar de vereniging interesse in heeft.

Bert heeft een schat aan informatie in zijn laptop staan die hij in de loop van jaren verzameld heeft. Toen het besef kwam dat als er iets met hem gebeurt niemand dat meer kan inzien, was het idee voor een boek snel ontstaan.

Vlammetje
Bert is ooit begonnen met zijn ‘verzameling’ toen zijn jongste zoon werd geboren. Zijn vrouw was op zoek naar bidprentjes van de familie. Het bekijken van deze prentjes was het vlammetje wat zorgde voor de ontsteking. Later kwam hij een stamboom van zijn familie tegen waar niets van klopte. Toen begon zijn echte zoektocht. De boeken die hij tot nu toe schreef, betroffen allen een bepaalde familie. Dit is zijn eerste boek met gegevens van de burgelijke stand.

Zijn grote inspirator was Dirk de Boer, de auteur van het boek ‘Noordwijkerhout in de 20e eeuw (bewerkt door J.F. de Boer). Bert heeft vele avonden met deze Noordwijkerhouter doorgebracht. Pas 10 jaar na de dood van Dirk is Bert begonnen met het digitaliseren van alle informatie. Ontbrekende gegevens haalde hij uit het Nationaal Archief. Dit is een tijdrovende en prijzige aangelegenheid.

Het genealogenwereldje is niet zo groot; Bert en Elly kenden elkaar al enige tijd. Op verzoek van de NGV was Elly al met de DTB-gegevens van Noordwijkerhout begonnen toen Bert haar belde. Hij stelde Elly voor om samen een boek in de reeks van de NGV uit te geven. De verdeling was dus snel gemaakt.

Geen achternamen
Bij het verwerken van de oude gegevens voor een boek begon Elly altijd bij de oudste informatie. Echter, omdat er vóór 1750 nog geen achternamen genoteerd werden, was het vaak lastig uit te vinden wie bij wie hoorde. De combinatie tussen de voornamen van echtparen, ouders en kinderen en peters en meters zorgde vaak wel voor een link, maar kostte veel tijd. Daarom begint ze tegenwoordig altijd bij het eind, in dit geval dus in 1812, en ze stopt pas als er geen gegevens meer te vinden zijn. Hierbij is het zeker handig dat Elly in de loop der jaren ook wat oude handschriften heeft leren lezen.

Digitaal
Elly werkt voornamelijk vanuit huis, met twee laptops voor haar neus. Op de één logt ze in in het Nationaal Archief, de ander gebruikt ze om haar bevindingen in te noteren. Vóór de komst van deze handige apparaten was het een tijdrovende bezigheid om naar het Nationaal Archief te gaan en de benodigde informatie over te schrijven. Behalve het Nationaal Archief maakt ze gebruik van de Gaarders Archieven.

Op mijn vraag of Elly en Bert niet bang zijn dat er op termijn geen behoefte meer is aan de boeken omdat alles op het internet te vinden is schudden ze beiden hun hoofd. Er wordt wel veel geregisteerd, maar de oude geschriften zijn niet allemaal gescand. Daarbij vergt het een geoefend oog om de juiste informatie eruit te halen.

Vondeling
Als ik vraag of er nog bijzondere zaken boven water gekomen zijn, worden beide schrijvers enthousiast. Zo kwam Elly informatie tegen over een vondeling bij Piet Gijs in 1787. Ze heeft dan ook geprobeerd daar zo veel mogelijk over te weten te komen. Bert benoemt het kind wat in het water bij de Fagelsloot gevonden is. Waarschijnlijk is het kindje in Noordwijkerhout geboren. Of het gezin waarin acht kinderen doodgeboren zijn en waarvan geen actes zijn opgesteld.

Of het zowel Bert als Elly gelukt is om meer gegevens over deze zaken te weten te komen, leest u terug in de boeken.

Verslaving
Omdat ik zelf al een aardige verslaving aan het ontwikkelen ben, vraag ik Elly en Bert naar hun tijdverdeling. Komen ze nog toe aan iets anders dan schrijven? Elly bekent dat zij 24 uur per dag, 7 dagen per week met haar boek bezig is. Een klein schuldgevoel komt naar boven als zij een vriendin vertelt dat ze écht geen ruimte in haar agenda heeft voor een afspraak. Bert is blij dat zijn vrouw haar eigen hobbies heeft. De afspraak om in ieder geval samen een kopje koffie te drinken is dan gauw gemaakt, maar daarna kruipt hij weer snel achter zijn computer.

Slapen doen ze prima, ondanks de waarschuwing van de wetenschap om vooral niet tot laat achter een beeldscherm te zitten. Alleen spannende zaken willen de schrijvers nog wel eens wakker houden.

Presentatie
De boeken van Elly en Bert zijn in zeer beperkte oplage verkrijgbaar. Zij worden op zaterdag 10 oktober uitgereikt aan de burgemeester van Noordwijkerhout, de pastoor van de St. Jozefkerk en de dominee van de Witte Kerk. De uitreiking vindt plaats in gebouw ‘De Zeestroom’ aan de Hoogstraat 58a te Noordwijkerhout. Na de uitreiking volgt een lezing over Noordwijkerhouters geboren voor de eerste doopboeken door Jan Duivenvoorden.  Iedereen is deze middag welkom vanaf 14:00 uur. Heeft u ingeschreven op de boeken, dan kunt u ze die middag komen ophalen.