Rijnlandgeschiedenis.nl gebruikt cookies om bezoek te meten en om het voor bezoekers mogelijk te maken informatie op deze website te delen via social media. Door verder gebruik te maken van deze website ga je hiermee akkoord.

Accepteer cookies
Menu
Rijnlandse Geschiedenis streeft naar meer historische samenhang en kennisuitwisseling in de regio.
Vrijdag 4 november 2016

Historische Vereniging Oud Leiden

Een Leidse Verjaardag. Stad en stadsrechten, 750 jaar geleden

Leiden had al vóór 1266 stadsrechten. Maar de stad had bij de officiële bezegeling ervan door graaf Floris V, nu dus exact 750-jaar geleden, best wat uitbundiger kunnen stilstaan. Dat is de opvatting van de Leidse stadshistoricus Cor Smit en journalist Gijsbert van Es die samen een boek schreven over het onderwerp, getiteld: Een Leidse Verjaardag - Stad en stadsrechten, 750 jaar geleden.

Burgemeester Henri Lenferink had daar echter geen zin in. Hij voerde aan dat Leiden al vóór 1266 stadsrechten had, zo hadden diverse historici hem ingefluisterd. De rechten - waarmee een stad zich stad mocht noemen, en eigen rechtspraak en munteenheid kon instellen - werden alleen in dat bewuste jaar bekrachtigd. Dat is op zichzelf geen reden voor een of meer feesten

Historicus Joost Cox, een autoriteit op het gebied van stadsrechten, gaf beide partijen gelijk. Ja, Leiden had ook al vóór 1266 stadsrechten, wist Cox, maar ’er is toch minimaal reden voor een bescheiden feestje’, zo liet hij weten.

Mede naar aanleiding van die discussie, hebben Smit en Van Es zich op het onderwerp gestort. Vast staat volgens hen in elk geval dat op 19 december 1266 graaf Floris V met een nieuwe akte de Leidse stadsrechten bezegelde. Het gaat om de oudste, bewaard gebleven stadsoorkonde, al bezit het Leidse archief alleen een kopietje dat een eeuw later werd geschreven.

Wanneer Leiden dan wél de rechten kreeg, dat heeft Smit niet kunnen achterhalen. ,,Ik heb er wel een theorie over, die in het boek staat. Maar misschien belangrijker is het om te beseffen dat stadsrechten niet één moment markeren. Ze laten een ontwikkeling zien, van een nederzetting die strategisch en economisch steeds belangrijker wordt. Voor de graven van Holland was Leiden eeuwenlang de belangrijkste plaats in het Rijnland. Het is geen toeval dat graaf Floris V in Leiden is geboren.”

Het boek wordt ingeleid met een voorwoord door Lenferink en verschijnt op 5 november, op de verjaardag van de Historische Vereniging Oud Leiden.

’Een Leidse verjaardag. Stad en stadsrechten, 750 jaar geleden’ verschijnt bij Uitgeverij Ginkgo. Het is voor de toepasselijke prijs van €7,50 verkrijgbaar in de Leidse boekwinkels.